Dioksinler çöp, kömür ve diğer maddeler yandığında çevreye yayılan oldukça zehirli kimyasal kirletici grubunun adıdır (43). Dioksinlerin biyo-birikim özelliği olduğundan hayvanlar onları çevreden absorbe eder ve bedenlerinde stoklar, böylece et yediğimizde hayatları boyunca vücutlarında birikmiş olan bütün dioksinleri absorbe ederiz. Önde gelen bilim adamları ve EPA’nın ortak raporuna göre maruz kaldığımız dioksinin %95’i kırmızı et, balık ve süt ürünlerinden gelmektedir.(44)
Güçlü bir hormon bozucu kimyasal olan dioksin, bir hücreye yapışır ve işleyişini değiştirir, kanser, bağışıklık yanıtının azalması, sinir sistemi bozuklukları, düşük yapma ve doğum defektleri de dahil geniş sağlık sorunlarına neden olur (45). EPA araştırmaları yağlı gıdalardan ve süt ürünlerinden az miktarda dahi dioksin alan insanların yüksek oranda kanser riskiyle karşı karşıya olduklarını ortaya koymuştur. Dioksinler ayrıca, dikkat eksikliği bozukluğu, öğrenme zorlukları, enfeksiyonlara duyarlılık ve karaciğer bozuklukları gibi başka sorunların da ortaya çıkmasına neden olabilir (46). EPA ayrıca dioksinin insanlar için tehlikeli bir kanser olduğunu rapor etmiştir; dioksine maruz kalmak ciddi üreme ve gelişimsel sorunlara neden olabilir, bağışıklık sistemine zarar verebilir ve düzenleyici hormonları engelleyebilir (47). EPA araştırmacıları et ve süt ürünlerinden az miktarda dahi olsa dioksin tüketen insanların, et tüketimlerinin doğrudan bir sonucu olarak 100’de 1 kansere yakalanma riski taşıdıkları sonucuna vararak tehdidin ciddiyetini belirlemişlerdir. (48)
New York Times’ın bir haberine göre ‘ Dioksin özellikle vücutlarında yıllarca dioksini biriktirebilen ve daha sonra onu doğmamış çocuklarına veya meme emen bebeklerine geçirebilen’ kadınlar için kaygı vericidir (49). Teksas Üniversitesi Halk Sağlığı Okulundaki araştırmacılar tarafından yapılan geniş çaplı bir kamuoyu araştırmasında ‘Sadece gıdalar aracılığıyla, Amerikalıların EPA’nın önerdiği orandan 22 kat daha fazla maksimum dioksine maruz kaldıkları, meme emen bebekler arasında bu oranın tavsiye edilen orandan 35-65 kat daha fazla’ olduğu ortaya çıkmıştır (50). Araştırmayı yöneten bilim adamı Dr. Arnold Schecter habercilere, ‘hayvan ürünleri tüketmeyen veganlardan alınan kan örnekleri, veganların vücutlarında ortalama Amerikalılardan daha az dioksin olduğunu gösterdi’ açıklamasını yapmıştır. (51) Food Chemical News’un haberine göre, araştırmacılar tarafından en düşük dioksin oranı Oregon’da yaşayan vegan bir adamdan ölçülmüştür. (52)
Worldwatch Enstitüsünün bir raporuna göre, ‘ McDonalds’ın Big Mac’i gibi yaygın olarak tüketilen gıdalar, Dünya Sağlık Örgütünün günlük dioksin alımı için tavsiye ettiği oranın %30’unu taşır’ (53). Consumer Reports’un yayımladığı bir araştırma, et içeren bebek mamalarının bu tehlikeli kanserojenleri yüksek oranda içerdiğini göstermiştir ve Avrupa Birliğinin dioksinler üzerine yaptığı bir araştırmada da, çiftlik hayvanlarına birbirlerini yedirmenin yaygın olarak uygulanmasının (örn; balıkların öğütülerek çiftlik balıklarına ve diğer hayvanlara yedirilmesi), dioksinin daha konsantre hale gelmesine neden olduğu ve hatta hayvan eti, süt ve yumurta tüketen insanlar için daha zararlı olduğu kaydedilmiştir. (54,55)
Hayvansal ürünlerin hiçbiri güvenli değildir
Organik olsa bile dioksin taşımayan hiçbir hayvansal ürün yoktur, çünkü dioksinler çevrede her yerdedirler ve bütün hayvanlar onlara maruz kalır. Araştırmacılar 2000 yılında, dondurma üreticisi Ben & Jerry’s’in dondurmalarında yüksek oranda dioksine rastlayınca firma ateş altında kaldı. Araştırmacı Steve Milloy; ‘pek çok çocuk Ben & Jerry’s’i seviyor fakat dondurmaları şirketin kendi standartlarında güvenli değil. … Benimsenen yeni bir lezzet ‘lezzetli toksinler’ olabilir … Ben&Jerry’s’deki dioksin oranı Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği ‘güvenli günlük doz’ dan 8 kat daha fazladır’ açıklamasını yapmıştır (56). Bilim adamı Michael Gough tüketicileri ‘Ben & Jerry’s’in World’s Best Vanilla dondurmasında test edilen dioksin oranının EPA’nın ‘hemen hemen güvenli günlük doz’ olarak belirlediği orandan neredeyse 200 kat daha fazla’ olduğu konusunda uyarmıştır.’ Ben & Jerry’s’in buna verdiği cevap ‘dondurmalarımızdaki dioksin seviyeleri ile ilgili yapabileceğimiz hiçbir şey yok’ olmuştur. (57)
Dioksinler bütün hayvansal ürünlerde vardır ve organik et veya süt satın almak bu zehirli kimyasallara karşı sizi veya ailenizi korumaz. Doktorlar ve bilim adamları dioksine maruz kalmayı engellemenin tek yolunun hayvansal ürünleri yemeyi bırakmak olduğunu belirtmektedir. Hayvansal ürünlerin hepsi bırakılmalıdır çünkü insanların maruz kaldığı dioksinin %95’i kırmızı et, süt ürünleri ve balık’tan gelir –diğer %5 çevreseldir ve tahıllarda, fasulyelerde, meyve ve sebzelerde dioksin bulunmaz.
43 Environmental Protection Agency, “Dioxins and Furans,” May 2004.
44 Robbins, The Food Revolution 42.
45 Illinois Department of Public Health.
46 Eric Pianin, “Farm Dioxins Won’t Be Monitored,” The Washington Post 18 Oct. 2003: A10.
47 “The Dioxin Dilemma,”The [Malaysian] Sun, 14 Jun. 1999.
48 Pianin, “Dioxin Report by EPA on Hold.”
49 Pianin, “Farm Dioxins Won’t Be Monitored.”
50 Mike Tolson, “Dioxin Levels Still High in U.S. Food,” The Houston Chronicle 29 Mar. 2001.
51 Tolson.
52 “ACS Meeting,” Food Chemical News 12 Apr. 1999.
53 WorldWatch Institute, “Stepping off the Toxic Treadmill,” WorldWatch Institute News 19 Nov. 2000.
54 Robbins, The Food Revolution 42-3.
55 The European Union, “Fact Sheet on Dioxin in Feed and Food,” 20 Jul. 2001: 6.
56 “Luxury Ice Cream Maker Is Linked to Risk of Cancer,” [London] Daily Express 17 Aug. 2000.
57 [London] Daily Express.
Çeviren: Yasemin Yıldız Avdan
Kaynak: Peta
vegankedi 