Fareler ve sıçanlar
Amerikan laboratuarlarında her yıl 100 milyondan fazla fare ve sıçan öldürülmektedir. Toksikoloji testlerinden (ölene kadar yavaş yavaş zehirlendikleri) acı verici yanık deneylerine, dehşet, endişe, depresyon ve çaresizliğe neden olan psikolojik testlere kadar her şekilde suistimal edilirler.
Acının test edildiği çalışmalarda kasten elektroşoklanır, deneysel ameliyatlarda sakat bırakılır ve kokain’den metamfetamin’e kadar her türlü uyuşturucu vücutlarına zerkedilir. Genetik manipülasyon deneylerinde bedenlerine kanserli tümörler ve insan hücreleri enjekte edilir.
Fareler ve sıçanlar da aynı bizler gibi sinir sistemine sahip memelilerdir. Bizim gibi acıyı, korkuyu, yalnızlığı ve neşeyi hissederler. Bu çok sosyal hayvanlar insanlar tarafından duyulmayan yüksek frekanslı sesler kullanarak birbirleriyle iletişim kurarlar. Duygusal olarak birbirlerine bağlı, ailelerini seven ve insan vasileriyle kolayca bağ kurabilen hayvanlardır. Erkek fareler çok tiz sesle aşk şarkıları söylerek eşlerine kur yapar. Bebek sıçanlar gıdıklandıklarında kıkırdarlar. Tanıdıkları bir insan veya başka bir sıçan tehlikede olduğunda sadece empati kurmakla kalmaz, başka bir canlının acı çekmesine izin vermektense kendilerini tehlikeye atarlar.
Köpekler
Köpeklerin ‘insanın en iyi arkadaşı’ konumunda olması, tabi tutuldukları acı verici deneyler ve kapatıldıkları tenha kafeslerde onlara hiçbir koruma sağlamaz. Amerika’da her yıl barınaklardan alınan binlerce evsiz hayvanın da dahil olduğu 75,000’den fazla köpek laboratuarlarda işkence görmektedir.
Köpekler toksikoloji araştırmalarının favori türleridir. Bu araştırmalarda, büyük miktarlarda test maddesi (ilaç, endüstriyel kimyasal, böcek ilacı veya temizlik ürünü) hayvanların vücutlarına verilerek yavaşça onları zehirler.
Pennsylvania Üniversitesinde gerçekleştirilen bir deneyde, yavru köpekler körlükle sonuçlanan dejeneratif bir göz hastalığı için üretilmiştir. Araştırma süresince, 3 haftalık beagle köpeklerinin gözleri çıkarılmış ve öldürülmüştür.
Tavşanlar
Tavşanlar uysal, kolayca tutulup kapatılabilen ve üretilebilen hayvanlar olmalarından dolayı hayvan deneycilerinin en sık kullanılan kurbanlarıdır. Amerika’da her yıl 241,000’den fazla tavşan laboratuarlarda acı çekmektedir.
Modern, insani ve etkili alternatiflerin var olmasına rağmen, tavşanlar hala kozmetik, sıvı bulaşık deterjanı, lavabo açıcı ve diğer maddelerin hayvanların gözlerine damlatıldığı ve sıklıkla kızarıklık, şişkinlik, akıntı, ülserleşme, kanama, bulanıklık veya körlüğe neden olan Draize göz iritasyon testlerinde işkenceye uğramaktadır. Uluslararası ölçekte kabul edilmiş, hayvanların kullanılmadığı test metotları var olsa da, cilt korozyon testlerinde tavşanların sırtları tıraşlanır ve aşındırıcı maddeler ham derilerine uygulanarak bu şekilde iki hafta kadar bekletilir. Bu kimyasallar deriyi yakarak doku hasarına yol açarlar. Bu acı verici testler sırasında ayrıca tavşanlara acıyı dindirecek hiçbir şey verilmez, test bittiğinde hepsi öldürülür.
Domuzlar
Her yıl milyonlarca domuzun fabrika çiftliklerinde öldürülmesine ek olarak, on binlercesi de laboratuarlarda işkence görmektedir.
Amerikan ordusu travma eğitim derslerinde, bu hassas, akıllı canlılar vurulur, bıçaklanır, parçalara ayrılır ve yakılır. Travma eğitimi dersine katılan bir tanık bir domuzun başına gelenleri şöyle anlatmıştır: ‘Onu ilk önce 9 milimetrelik tabanca ile suratından iki kez, sonra bir AK-47 ile altı kez ve daha sonra 12 kalibrelik bir tüfek ile iki kez vurduktan sonra ateşe verip 15 saat hayatta tuttular.’
Domuzlar üniversite ve hastanelerdeki invaziv ve ölümcül cerrahi eğitim çalışmalarında sakat bırakılır ve öldürülürler. Bu çalışmalarda, hayvanların boğazına delikler açılır, kemiklerine iğneler batırılır ve kalplerini saran dokular ve organları alınır. Stajyerleri insan hastaları tedavi etmeye daha iyi hazırlayacak modern ve üstün nitelikli hayvansal olmayan yöntemler bulunmasına rağmen, bu ölümcül ve çağ dışı laboratuarlar var olmaya devam etmektedir.
Yanık deneyelerinde derileri yakılan domuzlar ayrıca, xenotransplantation çalışmalarında da (organların bir türden diğerine transfer edilmesi) sıklıkla eziyet çekerler.
Kediler
Her yıl yaklaşık 22,000 kedi laboratuarlarda acı çekerken, on binlercesi de zalim ve ilkel sınıf diseksiyonları için okullara satılarak öldürülür. Bu kediler de en az kucağımızda guruldayan kedi dostlarımız kadar yaşamayı ve sevgi dolu bir yuvayı hak ederler. Laboratuar veya sınıflara gönderilen binlerce kedi hayvan barınaklarının ihanetine uğramış evsiz hayvanlardır.
İnvaziv beyin deneylerinde, beyin dalgası aktivitesini ölçmek için kedilerin kafataslarına delik açılır ve elektrotlar yerleştirilir. Görme testlerinde, kediler karanlıkta tutulur, bir veya iki gözü birden dikilerek kapatılır veya gözleri çıkarılır. Michigan Eyalet Üniversitesinde, deneyciler kedilerin yüzlerini kesip optik sinirlerini ezmiş, gözlerini çıkarmış ve daha sonra onları öldürmüştür. İşitsel deneylerde, farklı seslere verilen tepkilerin beyin aktivitesinin ölçülebilmesi için kedilerin kulakları kesilerek onları zapteden sandalyere bağlanırlar. İnme deneylerinde, inme geçirmeleri için kedilerin beynine veya gözlerine giden kan akışı durdurulur. Ortopedi deneylerinde, bel hastalığına ve kısmi felce neden olması için kedilerin omuriliği kesilir veya ezilir.
Balıklar
Tüm dünyada her yıl milyonlarca hisli ve akıllı balık laboratuarlardaki zalim deneylerde hapsedilir, acı çeker ve öldürülür. Japon balıklarının küçücük kafataslarına delikler açılır ve gözlerine çelik spiraller yerleştirilir, amfetamin enjekte edildikten sonra öldürülen zebra balıklarının beyinleri çıkarılır, gökkuşağı alabalığı ve diğer balıklar zararlı kimyasallarla ölene kadar zehirlendikleri acı verici ve çağ dışı toksisite testlerine tabi tutulurlar.
Hayvanları Koruma Kanunu balıklara her hangi bir koruma getirmediğinden –ve deneycilerden kullandıkları balık sayısını rapor etmelerini istemediğinden – deneylerde kullanılan balıkların tam sayısı bilinmemekle birlikte, tahminlere göre laboratuarlarda çok fazla sayıda hayvan acı çekmektedir (yüzde 7 ile 15 arası). Amerika’da bu rakam 15 milyon veya daha fazlası olabilir.
Primatlar
Amerika’da her yıl 124,000’den fazla primat invaziv, acı verici ve korkunç deneylerde öldürülmektedir. İnsan olmayan primatların hassas, biyolojik ve psikolojik açıdan insanlarla çok önemli karakteristik özelliklere sahip olan akıllı canlılar olmaları, onları laboratuar ekipmanı parçası gibi gören deneycilerin baş hedefi haline getirmiştir.
Primatlar laboratuarlara nasıl geliyor
Deneylerde kullanılan primatlar hükümet veya ticari tesislerde üretilir, laboratuarlarda doğar veya Çin, Hindistan veya Mauritius adası gibi ülkelerde yabanda yakalanırlar.
Laboratuarlarda doğan bebekler genellikle doğduktan sonra üç gün içinde çığlıklar atan annelerinden kalıcı olarak zorla alınırlar. Sayısız araştırma, primatları yabandaki yuvalarından koparmak için tuzakçıların anneleri vurduklarını, dart silahlarıyla hayvanları bayılttıklarını ve daha sonra annelerine sımsıkı tutunmuş, panik içindeki bebekleri yakaladıklarını ortaya koymuştur. Bazı vahşi yaşam tacirleri tüm aileyi pusuya düşürerek yakalar. Hayvanlar yemek ve suyun olmadığı küçücük kafeslerin içine doldurulur ve yolcu uçaklarının yük ambarlarında, uzun ve korku verici yolculuklarını bekleyecekleri depolama merkezlerine götürülürler. Gidecekleri yer ise, Amerika, İsrail veya Avrupa’daki laboratuarlar veya üretim merkezleridir.
Acı ve ızdırap
En yaşamsal ihtiyaç ve arzuları göz ardı edilerek laboratuarlara kapatılan primatlar aşağıdaki gibi acı verici ve travmatik uygulamalara tabi tutulmaktadır.
• İlaç testleri: Bu testlerde, deneysel ilaçların midelerine ulaşmasının sağlanması için sonda tüpleri primatların burun deliklerine yerleştirilir. Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) hayvan testlerinin ilaçların güvenliğini ve/ya da etkililiğini öngörme oranının yüzde 92 başarısız olduğunu belirtmiştir.
• Aşı testleri: Bulaşıcı hastalıkların bulaştırıldığı şempanze ve rhesus maymunları daha sonra deneysel aşılar için test objesi olarak kullanılır. Yıllardır primatlar üzerinde yapılan bu testlerin insanlar için etkili aşılar üretmesi başarısızlığa uğramış olsa da, maymunlara hala daha akut kilo kaybı, organ yetmezliği, solunum problemleri ve ölmeden veya öldürülmeden önce dayanılmaz acılar çektikleri nörolojik bozukluklara yol açan HIV benzeri hastalıklar bulaştırılmaktadır.
• Askeri deneyler ve eğitim: Ordu tarafından yürütülen deneylerde primatlara şarbon verilmekte, botulizm ve bubonik veba bulaştırılmaktadır. Peta’nın protestoları sonucu son verilen çağdışı kimyasal kaza çalışmalarında, var olan insan-hasta simulatörlerin daha etkili bir eğitim sağlamasına karşın sincap maymunlar kasılmalara neden olan sinir gazı ile zehirlenmekteydi.
• Anne yoksunluğu deneyleri: Bu inanılmaz derecede zalim deneyler 50 yıldan fazla bir zaman önce Harry Harlow’un bebek primatları annelerinden alıp, onlara anneleri yerine geçecek bez bebek veya zehirli kablo vermesiyle başladı. Yavruları annelerinden ayırmanın olumsuz sonuçlarını biliyor olmamıza rağmen benzer deneyler günümüzde de Oregon Ulusal Primat Araştırma Merkezi, Wake Forest Üniversitesi ve Washington Üniversitesinde hala yapılmaya devam edilmektedir. Bu deneylerde bebek maymunlar kasten psikolojik travmaya neden olması ve verilen hasarın incelenmesi için annelerinden koparılırlar. Bazı korkunç deneylerde, deneyciler anne yoksunluğu ile bebeklerin sağ elini mi yoksa sol elini mi kullandığı veya hayvanların daha sonraki hayatında alkol kullanımını nasıl etkilediği arasındaki bağlantıyı incelemektedir.
• İnvaziv beyin deneyleri: Maymunların kafataslarına delik açmak, kafalarına metal kısıtlayıcı aletler takmak ve beyinlerine elektrotlar yerleştirmek ülke çapındaki üniversitelerde gerçekleştirilen yaygın deneylerdir. Bazı hayvanların beyinlerinin bir kısmı bilişsel fonksiyonlarını bozmak için parçalanır veya sakat bırakılırlar. Bu hassas, akıllı hayvanlar daha sonra zapt etme sandalyelerinde hareketsiz hale getirilir ve beyin aktiviteleri kaydedilirken kafalarına civatalar tutturulmuş bir halde çeşitli davranışsal görevleri yerine getirmeye zorlanırlar. Maymunları iş birliğine zorlamak için bazen 24 saat su verilmez. Deneyler sona erdiğinde çoğu hayvan öldürülür ve beyinleri çıkarılarak parçalara ayrılır.
Çeviren: Yasemin Yıldız Avdan
Kaynak: Peta
vegankedi 